هویت تحوّلی، پیوستگی درونی، وابستگی بیرونی و محدودیت‌های روشی، چهار عامل اصلی نسبیت معرفت هستند. از نظر علامه طباطبایی، نسبیت معرفت با حقیقت علم و معرفت (واقع‌نمایی) سازگار نیست و سخن نسبی‌گرایان در تحلیل نهایی به سخن سوفسطائیان و انکار علم کشیده می‌شود. ازآنجاکه علامه بر فلسفه به­مثابة ابزار گفتگوی عقلی میان همة انسان‌ها تأکید داشته و نقش برجسته‌ای برای حس در فرآیند شناخت قائل هستند، نظریة معرف...

بی گمان، زمان، به نظر آشنا ترین مفهوم زندگی ماست. همه آن را می شناسیم و گذشت آن را درک می کنیم. تاریخچه تفکر در مفهوم زمان و توضیح و تفسیر آن به قدمت تاریخچه درک، شعور و منطق آدمی است. انسان از آن زمانی که محیط اطرافش را شناخت و در روابط میان پدیده های فیزیکی تفکر کرد، زمان را به عنوان پارامتر اصلی ناظر بر تمام پدیده ها درک نمود و سعی در شناخت دقیق آن داشت. در این مجموعه، ابتدا سعی شده تا تاری...

اصل حرکت جوهری نظریۀ فلسفی بنیان برانداز و حتمی ای بوده است که در عین این که مخالفت های بسیاری برانگیخته است، سرانجام، در جمع فیلسوفان مسلمان - و به ویژه شیعی - دو سه سدۀ اخیر عموماً مقبول افتاده است. نظریۀ نسبیت انیشتین نیز نظریۀ علمی بنیان برافکن و مهمی بوده است که باز، به رغم مخالفت های فراوانی که در میان فیزیک دانان پدید آورده است، بالاخره در عالَم فیزیک ریاضی تثبیت شده است. نویسنده محترم مقا...

اصل حرکت جوهری نظریۀ فلسفی بنیان برانداز و حتمی ای بوده است که در عین این که مخالفت های بسیاری برانگیخته است، سرانجام، در جمع فیلسوفان مسلمان - و به ویژه شیعی - دو سه سدۀ اخیر عموماً مقبول افتاده است. نظریۀ نسبیت انیشتین نیز نظریۀ علمی بنیان برافکن و مهمی بوده است که باز، به رغم مخالفت های فراوانی که در میان فیزیک دانان پدید آورده است، بالاخره در عالَم فیزیک ریاضی تثبیت شده است. نویسندة محترم مق...

نقش اصل ماخ در فیزیک در رابطه با اصل هم ارزی مورد بحث قرار گرفته است. مشکلات پیش رو برای وارد کردن اصل ماخ در نسبیت عام بحث شده است. نظریه اصلاح شده نسبیت عام گرانش، ظاهرا سازگار با اصل ماخ توسعه داده شده است. گرانش کوانتومی بوهمی معرفی شده است. نظریه برانز- دیکی در چارچوب همدیس تخت و بدون حضور میدان های مادی مطالعه شده است و سپس رفتار گرانش کوانتومی بوهمی برای متریک کیهان شناسی تخت روبرتسون- و...

اصول ماخ و هم ارزی از مهم ترین اصولی هستند که پایه های نظری نسبیت عام را تشکیل می دهند. وجود برخی ناسازگاریهای نسبیت عام با اصل ماخ سبب شد برنز و دیک در سال 1961 به منظور تلفیق اصل ماخ در نظریه گرانش یکی از نخستین نظریه های اسکالر تانسوری را فرمول بندی کنند. در این نظریه، یک میدان اسکالر وجود دارد که از طریق آن اصل ماخ احیا می شود. از طرف دیگر وجود این اسکالر باعث تغییر ثابت گرانش و نقض اصل هم ...

اینشتین نظریه نسبیت عام خود را بر پایه چند اصل مهم مطرح نمود. از میان این اصول، اصل هم ارزی را اساسی ترین اصل نسبیت عام می شمارند. بدین سان، آزمودن اعتبار این نظریه منوط به تعیین محدوده برقراری اصل هم ارزی است.امروزه فیزیکدانان بر این باورند که باید اصل هم ارزی در برخی سطوح نقض شود؛ زیرا این نقض لازمه دست یابی به نظریه های جدید نظیر گرانش کوانتومی، نظریه ریسمان و ... می باشد. از همین رو بررسی ن...

عدالت از جمله موضوعاتی است که در علوم مختلف و از ساحت‌های گوناگون قابل بررسی است. عینی‌بودن یا نسبی‌بودن عدالت اجتماعی محور نوشتار حاضر است. این بحث به مبانی و پیش‌فرض‌های عدالت می‌پردازد، نه خود عدالت و از این جهت از سویی پیوند سیاست با متافیزیک را به نمایش می‌گذارد و از سوی دیگر، از یک مبنای مهم انسان‌شناختی در نظریه‌های علوم انسانی پرده برمی‌دارد. مهم‌ترین دستاوردهای این مقاله عبارتند از: ال...

لیزینگ اعتباری یکی از راهکارهای تأمین مالی در عرصه تجارت داخلی و بی نالمللی است. نظامهای حقوقی داخلی کشورهای مختلف، رویکرد واحدی به ماهیت لیزینگ اعتباری ندارند. با نظر به این رویکردها و همچنین عطف توجه به تعاریف ارائه شده در کنوانسیون اوتاوا 1988 و قانون نمونه لیزینگ، این مطلب روشن میشود که کام لترین تعریف در کنوانسیون اوتاوا از این نهاد اعتباری ترسیم شدهاست؛ زیرا، به نحوی کامل ویژگی مثلثی بودن...

اصل حرکت جوهری نظریۀ فلسفی بنیان‌برانداز و حتمی‌ای بوده است که در عین این‌که مخالفت‌های بسیاری برانگیخته است، سرانجام، در جمع فیلسوفان مسلمان - و به‌ویژه شیعی - دو سه سدۀ اخیر عموماً مقبول افتاده است. نظریۀ نسبیت انیشتین نیز نظریۀ علمی بنیان‌برافکن و مهمی بوده است که باز، به‌رغم مخالفت‌های فراوانی که در میان فیزیک‌دانان پدید آورده است، بالاخره در عالَم فیزیک ریاضی تثبیت شده است. نویسندة محترم مق...